عنوان

خلاصه ای از تاریخ اتحاد جماهیر شوروی از آغاز تا پایان

این فایل با فرمت ورد و آماده پرینت می باشد.

فهرست 

فصل اول: طرح تحقيق

1- عنوان 

2- مقدمه 

3- هدف از انجام تحقيق

4- اهميت موضوع مورد مطالعه

5- تبيين فرضيه ها

فصل دوم: ادبيات تحقيق

1-2- دوران لنين ] ثبات امپراطوري [

2-2- دوران استالين ] وحشت و ارعاب [

3-2- دوران خروشچف ] شكست هاي بزرگ [

4-2- دوران برژنف ] اقتدار جماهير [

5-2- دوران گورباچف ] اصلاحات ناموفق [

6-2- پيامدهاي فروپاشي شوروي

       1-6-2- تولد پانزده جمهوري جديد

       2-6-2- تهديد امنيت

       3-6-2- اروپاي واحد

فصل سوم: روش مراحل اجراي تحقيق

1-3- روش انجام تحقيق

2-3- جامعه آماري

3-3- محيط پژوهش

4-3- ابزار گردآوري اطلاعات

5-3- اصطلاحات

فصل چهارم: تجزيه و تحليل يافته ها:

فصل پنجم: خلاصه تحقيق و پيشنهادها

1-5- نتيجه

2-5- پيشنهاد

3-5- منابع:

انقلاب اكتبر، كه فرمانروايي بلشويك ها را استوار كرد، بيش تر نوعي چنگ انداختن به قدرت يا كودتا بود تا انقلابي واقعي. تزار عزل شده بود و دولت موقت كه كوشيده بود جاي او را بگيرد در كل مورد قبول عامه مردم واقع شده بود. پس از آن بلشويك ها رهبران اين دولت را خلع يد كرده و كنترل مركز حكومت را در پتروگراد به چنگ آورده بودند. هر چند مقامات رسمي / دولت موقت به اجبار كنار زده شده بودند، بلشويك ها پيروزي نظامي به دست نياورده بودند و هنوز نيازمند پشتيباني گسترده مردم بودند. 

به دنبال پيروزي بلشويك ها، و در ميانه جنگ جهاني اول، روسيه وضعيت متزلزلي داشت. صنايع نوپاي كشور براي تامين نيازهاي بخش هاي نظامي و غير نظامي نارسا بودند، و در همان حال جنگ شدن مي يافت. از همه اين ها گذشته، فرايند صنعتي شدن هنوز به بخش كشاورزي نرسيده بود، و توده هاي دهقانان نمي توانستند هم در جبهه خدمت كنند و هم به كشاورزي بپردازند. در نتيجه، كار در هر دو قسمت لنگ بود. 

اغلب مردم روسيه بي سواد بودند و عمدتآً از فقر شديد رنج مي بردند. راه ها، پل ها، خطوط راه آهن و ساير خدمات عمومي و رفاهي چنان بود كه تقريباً بود و نبودشان فرقي نداشت. بدين ترتيب در آستانه برگزاري كنگره شوراهاي سراسر روسيه در اواخر اكتبر 1917، بلشويك ها با چالش هاي جدي روبرو بودند.

لنين دولت تشكيل مي دهد

كنگره اكتبر، اجتماع نمايندگاني از شوراها كه يا در انقلاب شركت كرده يا از آن پشتيباني به عمل آورده بودند، با اكثريت آرا كنترل كشور به دست بلشويك ها را تاييد كرد. لنين چنين تاييدي را حقانيت و رسيمت رهبري خويش تلقي كرد، و درصدد تشكيل كابينه اي دولتي برآمد، كابينه اي كه " شوراي كميسرهاي خلق" نام گرفت. كميسرها همان وزيران كابينه در كشورهاي مغرب زمين هستند. پانزده عضو كابينه لنيني فقط از ميان بلشويك ها برگزيده شدند، از جمله خود لنين به عنوان رئيس شورا، و لئون تروتسكي كميسر امور خارجه. از سمان اعضاي كم اهميت تر كابينه مي توان اشاره كرد به " انقلابي گرجستاني حرفه اي كم تر شناخته شده اي به نام ژوزف جوگاسويلي، مشهور به استالين يا مرد پولادين، كميسر امور ملل " - اين توصيفي است كه رابرت دانيل آورده است. كميسرها در راس سازمان هاي حكومتي بودند. 

به هنگام سلطنت تزار، لنين اعلاك كرده بود و عده داده بود حكه بوروكراسي ( كاغذ بازي) را كه بر فعاليت هاي اداري روزمره حكومت سايه افكنده بود از ميان بردارد. يكي از بازي هاي فراوان روزگار در تاريخ شوروي آن است كه پس از ايجاد حكومت جديد بلوشيكي، لنين متوجه شد كه به بوروكراسي گسترده تري نيازمند است تا بتواند كنترل مركزي را به دست آورد. آنان كه طبق نظريه ماركسيسم انتظار داشتند شوراهاي محلي خودگردان باشند، با اين جريان به كلي نوميد شدند. لنين به سرعت تشخيص داد كه بايد قدرتي مركزي ايجاد كند. او مي گفت بدون حمايت حوكمت مركزي بلشويكي، كارگران در سطح محلي، مانند گذشته، در برابر استثمار آسيب پذير خواهند بود، و، به هر تقدير، خودگرداني بعداً عملي خواهد شد. لنين از دموكراسي صحبت كرده بود، ولي بعداً اظهار داشت كه كشور بايد حكومت مركزي نيرومندي داشته باشد. 

نمونه اي از رويكرد لنيني به حكومت، كوتاه زماني پس از كسبه قدرت و آماده كردن صحنه براي ارعاب تمامت طلبانه آشكار گرديد. 

پيش از انقلاب اكتبر، لنين درخواست كرده بود كه دولت موقت نمايندگان تمام احزاب سياسي را دعوت كند. كرنسكي مقدمات تشكيل اين مجلس به اصطلاح موسسان را فراهم كرده بود. پس از آن كه كنگره اكتبر رهبري لنين را تائيد كرد، وي تقاضا كرد كه تشكيل چنين مجلسي را تا زماني نامشخص به تعويق اندازد، ولي تروتسكي از لنين خواست كه اين مجلس طبق برنامه قبلي تشكيل شود. 

دانيل ديلر مي نويسد: " در مجلس موسسان، حزب بلشويك از 707 كرسي تنها صاحب 170 كرسي شد… مجلس موسسات نخستين بار در 18 ژانويه 1918 تشكيل شد، و بلافاصله با سياست هاي بلشويكي به مخالفت پرداخت." 

رو بعد، لنين اعلام كرد كه مجلس موسسان بايد تعطيل شود، و سربازاني به محل مجلس فرستاد تا مطمئن شود كه همه نمايندگان آن جا را ترك كرده اند. از آن پس ديگر هيچ انحرافي تحمل نمي شد. نيات لنين اكنون ديگر آشكار شده بود: هر گونه ادعايي مبني بر اين كه حكومت روسيه ويژگي هاي دموكراتيك دارد، رها شده بود. 

حزب حاكم بلشويك به سان هرم بود؛ در قاعده هرم؛ عضاي معمولي حزب نمايندگاني براي كنگره حزب انتخاب مي كردند. كه آن ها نيز به نوبه خود كميته مركزي را بر مي گزيدند. و اين كميته هم  پوليت بورو  ] هيئت سياسي [ را انتخاب مي كرد. پوليت بورو تشكيل شده بود از وزيران كه دستگاه هاي حكومتي را اداره مي كردند و رئيس حزب را بر مي گزيدند. لنين حزب را بنيان گذاشته بود و هميشه هم رئيس آن بود. مقررات خاصي در مورد مدت زمان مشخص تصاحب اين مقام وجود نداشت. لنين تا زمان مرگ مقام خود را حفظ كرد. كنگره حزب در نوبت هاي معين تشكيل مي شد تا برنامه كاري براي دولت؛ كه اكنون مركز آن در پايتخت جديد؛ مسكو؛ بود؛ تصويب كند. ولي از آنجا كه اين برنامه. و نيز نامزدهاي پوليت بورو و كميته مركزي را لنين تعيين مي كرد؛ تنها نقش كنگره آن بود كه به انتخاب هاي لنين. بدون هيچ اما واگري؛ مهر تائيد بزند. 

اگر چه لنين فلسفه سياسي اش را از نظريه هاي كارل ماركس برگفته بود كه مي گفت انقلاب گام به گام به كمونيسم مطلق منجر خواهد شد؛ وي در اين نظريه ها تجديد نظرهاي عمده اي مي كرد. با وجود اين. لنين وقت را تلف نكرد  و بي درنگ نام حزب بلشويك را به حزب كمونيست تغيير داد؛ و اين نشان از آن داشت كه حكومت آينده وي حوكمتي ماركسيستي خواهد بود. 

راه سنگلاخ سوسياليسم: صنعت و كشاورزي

 كار بزرگ ملي كردن صنايع روسيه چيزي نبود كه يك شبه بتوان آن را انجام داد. بدين قرار لنين مرحله به مرحله در جاده سوسياليسم گام نهاد. او در تغيير مالكيت فردي به مالكيت دولتي، گام هايي به سوي برابري طبقات برداشت و مساوات طلبي اقتصادي و اجتماعي را ارج نهاد. مثلاً در يكي از اعلاميه هايش همه عناوين و تقيم بندي هاي قانوني طبقاتي را از ميان برداشت. در عين حال، اين قدام هدف ديگري داشت و آلأن افزاليش توليد بود، هدفي كه به طور كامل حاصل نشد. كارگران هم بر اثر مصائب جنگ جهاني اول و هم به سبب يك سال منازعه داخلي بر سر قدرت مطلقاً خسته و درمانده بودند. 

دهقانان نيز، كه هنوز هم پابه كشاورزي روسيه به شمار مي آمدند، همين حال را داشتند، و لنين دريافت كه بايد به آنان نويد زندگي بهترين در آينده بدهد. بدين ترتيب وي بار ديگر به دهقانان وعهده زمين داد و اجازه داد در فورش محصولات خود تا اندازه اي آزاد باشند. اين تصميمات با فلسفه كمونيستي مغايرت داشت. ولي لنين همواره مصلحت بين بود: ملي كردن  صنعت وكشاورزي، كارگران و كشاورزان حق شناس را به پشتيباني حكومت جديد و همكاري با آن سوق نداد؛ اين بود كه لنين گامي به عقب برداشت. و فرايند اشتراكي كردن كامل را به تعويق انداخت. ولي براي حصول هدف بلشويكي ديگري؛ اين عقب نشيني از اصول كومنيستي  ضروري بود. هدف مزبور تجديد سازمان ارتش بود. 

 تجديد سازمان ارتش و شكل گيري شوراها

لنين در مهار كردن ارتش، كاري كه كرنسكي در آن شكست خورد، پيروز شد: در اين كار وي دست به دامان آگاهي طبقاتي سربازان عادي شد، سربازاني كه در جنگ مايوس شده و پس از شكست از آلمان ها آماده تغيير عقيده بودند. بسياري از افسران صرفاً به اين دليل از حكومت جديد بلشويكي پشتيباني كردند كه به هر حال يك حكومت بود، و بدين ترتيب به نظر مي رسيد كه خيال آن ها را از بابت دوام شغلشان راحت مي كرد. 

لنين در ژانويه 1918 ارتش را طبق اصول سوسياليستي تجديد سازمان داد و نام جديد ارتش سرخ را بر آن نهاد ريچارد پايپيس در توضيح اين موضوع مي گويد: 

" بلوشيك ها حتي بعد از كسب قدرت، به خوار و خفيف كردن آنچه از ارتش قديمي باقي مانده بود ادامه دادند، و افسران را از آن قدرت ناچيزي كه هنوز برايشان باقي مانده بود محروم كردند.  ابتدا دستور دادند كه افسران انتخاب شوند، و پس از آن سلسله مراتب نظامي را از ميان برداشتند، و قدرت فرماندهي را به شوراهاي سربازان واگذار كردند." 

اين ترتيب تا حدودي ياد آور " فرمان شماره يك" بود، كه به سربازان اجازه مي داد افسران مافوق خود را انتخاب كنند. ولي اين جريان كارساز نبود، زيرا با انضباط اساسي ارتش مغايرت داشت. مانند وعده لنين در مورد كناره گيري از جنگ جهاني اول، اين فرمان نيز  بدين سبب صادر شد كه وي پشتيباني رده هاي پايين را در ارتش به دست آورد.

زماني كه لنين كنترل ارتش را به دست گرفت، توجه خود را به شوراهاي محلي در سراسر كشور معطوف داشت. تحميل انضباط اكيد حزبي بر اين انجمن هاي متنوع، دشوارتر بود. دانيل ديلر رويكرد لنين را بدين سان شرح مي دهد: " از آن جا كه بلشويك ها در بسياري از شوراهاي شهري و دهقاني، شايسته معرفي نشده بودند؛ ]عمال لنين [ به تاكتيك هاي مختلف متوسل شدند؛ از مبارزه سياسي گرفته تا تهديد و ارعاب و به كارگيري نيروهاي مسلح." در پايان سال 1918 حكومت جديد بلشويكي با قطعيت كنترل بيشتر  قسمت هاي كشور را به دست داشت. اين امر تا ميزاني مديون تاكتيك هاي ترور ] ارعاب [ لنين بود. تاكتيك هايي كه به عنوان مثالي هراس انگيز از بي رحمي حكومتي باقي ماند. 

 ترور سرخ 

 همين كه لنين به قدرت دست يافت، با شتاب به تحكيم اين اقتدار پرداخت. استراتژي او آن بود كه سياست تحمل نكردن انحراف از فرمان هاي خود را به اجرا گذارد. يكي از نخستين  اقداماتش در اين زمينه تاسيس سازمان " چكا"  بود، نوعي سازمان پليس مخفي كه وظيفه اش جستجو؛ يافتن و كشتن كساني بود كه لنين آن ها را به عنوان "دشمنان خلق" مي شناخت. گذشته از اعدام هاي تعيين شده. عمال چكا غالباً افراد بي گناه را نيز تير باران مي كردند تا جو وحشت را شدت دهند. ريچارد پايپس دليل تراشي خود لنين را براي آنچه بعدها به ترور سرخ شهرت يافت چنين نقل مي كند:" كدام يك بهتر است - اين كه ده ها يا صدها نفر آشوبگر را؛  بي گناه يا گناهكار؛ آگاه يا ناآگاه؛ به زندان افكنيم؛ يا هزاران نفر از سربازان ارتش سرخ و كارگران را از دست بدهيم؟ اولي بهتر است."